W środę (14.07) w Białymstoku wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, główna konserwator zabytków Magdalena Gawin apelowała na konferencji prasowej do marszałka województwa podlaskiego Artura Kosickiego o przyspieszenie prac nad powołaniem parku krajobrazowego wokół Kruszynian. Podkreślała, że jest zaniepokojona tym, że od roku nic się w tej sprawie nie stało. O wizycie Magdaleny Gawin w Białymstoku więcej piszemy w artykule "Kurniki czy park krajobrazowy?"
Dzień po tej wizycie w Białymstoku i rozmowach z mieszkańcami Kruszynian działacze Platformy Obywatelskiej zwołali swoją konferencję prasową. Poseł Robert Tyszkiewicz zapowiedział, że złoży wniosek o skontrolowanie przez NIK pracy zarządu woj. podlaskiego i urzędu marszałkowskiego ws. utworzenia parku krajobrazowego, który ma chronić dziedzictwo tatarskiej wsi Kruszyniany. Radni KO chcą nadzwyczajnej sesji sejmiku ws. tego parku.
Marszałek województwa podlaskiego Artur Kosicki jest na urlopie, więc jego oficjalnej odpowiedzi na zarzuty na razie nie ma. W środę na tej konferencji z Magdaleną Gawin obecna była członek zarządu województwa podlaskiego Wiesława Burnos. Mówiła, że zarząd województwa obecnie gromadzi materiał, z którego ma wynikać "czy zachodzi potrzeba utworzenia parku w tym miejscu". Jak mówiła, wstępnie zarząd planował przedstawić te analizy we wrześniu. Po zapoznaniu się z tym dokumentami zarząd postanowi, czy przedstawić sejmikowi projekt uchwały o powołaniu parku krajobrazowego. Park taki, jak wcześniej mówili członkowie zarządu, obejmowałby tereny położone w trzech gminach: Krynki, Michałowo, Gródek. Decyzję o powołaniu parku podejmuje sejmik województwa.
Kruszyniany od 2012 roku mają tytuł Pomnika Historii. To wieś, gdzie mieszka mniejszość tatarska, znajduje się tam zabytkowy drewniany meczet i mizar, czyli muzułmański cmentarz. O ochronę tego dziedzictwa apelowali przedstawiciele społeczności tatarskiej po tym, jak jeden z inwestorów złożył w gminie dokumenty dotyczące planowanego powstać w okolicy wsi przemysłowej fermy drobiu.
Pierwszym i najprostszym do realizacji krokiem do ochrony byłoby powołanie parku kulturowego, co mogłaby zrobić Rady Gminy Krynki po pozytywnym zaopiniowaniu przez konserwator zabytków. Jednak radni gminy Krynki nie podjęli prac nad utworzeniem parku kulturowego. Inaczej niż radni gminy Sokółka, którzy powołali park kulturowy na terenie tatarskiej wsi Bohoniki po tym, jak pojawiły się tam plany zbudowania w pobliżu dużej kopalni kruszywa.
Po fiasku starań o park kulturowy rok temu rozpoczęły się prace nad utworzeniem wokół Kruszynian parku krajobrazowego (tej koncepcji sprzyja wiceminister kultury).
Poseł Tyszkiewicz oświadczył na czwartkowej konferencji prasowej w Białymstoku, że jego zdaniem w czasie tego roku "urzędnicy pozorowali prace" nad powstaniem tego parku. Stąd jego wniosek do NIK o "przeprowadzenie wnikliwej, dogłębnej kontroli działań zarządu województwa podlaskiego oraz samego urzędu marszałkowskiego w kwestii powołania parku krajobrazowego dla ochrony Kruszynian."
Stojący obok działaczy PO podczas konferencji prasowej przewodniczący muzułmańskiej gminy wyznaniowej w Kruszynianach Bronisław Talkowski powiedział, że środowe spotkanie ws. parku zakończyło się "niczym", a sprawa z powołaniem parku stoi dziś jeszcze gorzej niż przed rokiem. Jego zdaniem "z narracji zarządu województwa wynika, że nie ma żadnej nadziei, że park będzie powołany".
Talkowski zapowiedział, że Stowarzyszenie Dolina Nietupy zdecydowało, że będzie zbierać podpisy i domagać się nadzwyczajnej sesji sejmiku ws. powołania parku w Kruszynianach.
O nadzwyczajną sesję sejmiku będą wnioskować radni - zapowiada przewodniczący klubu Koalicji Obywatelskiej w sejmiku województwa podlaskiego Karol Pilecki (do zwołania sesji nadzwyczajnej wymaganych jest osiem podpisów poparcia radnych sejmiku, w klubie KO jest siedmiu radnych).
Pilecki podkreślił, że podczas sesji radni powinni się dowiedzieć, jakie działania podjął zarząd w sprawie powołania parku krajobrazowego. Zaznaczył, że radni nie mają dotychczas materiałów, informacji o takich pracach, a to zarząd musi przygotować radnym projekt uchwały. Dodał, że sesja nadzwyczajna sejmiku, to jedyne wyjście, które może przybliżyć uzyskanie informacji w sprawie powstania parku. Jego zdaniem zwołanie sesji byłoby możliwe w sierpniu ze względu na sezon urlopowy.
Zachęcamy do obejrzenia zapisu video naszej transmisji konferencji prasowej działaczy PO w sprawie parku krajobrazowego wokół Kruszynian