Supraśl odnawia miejsce pamięci w Grabówce. Białystok tylko się przygląda 

W miejscu zbiorowych dołów śmierci dziś trwają prace budowlane. Widać już zarys nowych instalacji upamiętniających zamordowanych tu ludzi. W tym roku prace się nie zakończą, będą kontynuowane w przyszłym. 

Koncepcja przebudowy dotychczasowego memoriału powstała w 2018 roku. Wtedy to (w lutym 2018 r.) burmistrz Supraśla i prezydent Białegostoku podpisali porozumienie o wspólnym finansowaniu przebudowy i nadania nowego wyglądu miejscu spoczynku białostoczan. Było to w roku wyborów samorządowych, na progu kampanii. 

– Chcielibyśmy zadbać o to, by to miejsce wyglądało godnie i przypominało kolejnym pokoleniom o wydarzeniach, jakie tu miały miejsce – mówił prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski w lutym 2018 roku, tuż po podpisaniu wspólnego listu intencyjnego. Do dziś jednak te deklaracje prezydenta pozostają pustymi słowami, a cały ciężar inwestycji bierze na siebie gmina Supraśl. 

Projekt przebudowy opracowało Biuro Projektowe ARCHIVOLTA Ewa Wróblewska z siedzibą w Sokółce. Koszt wykonania dokumentacji wyniósł 85 tys. zł. Tu Białystok dołożył jedyne dotychczas pieniądze – 50 tys. zł w formie dotacji. Projekt czekał na realizację. 

W kolejnych latach z własnego budżetu Supraśl przekazuje 800 tysięcy złotych. W 2021 roku burmistrzowi Radosławowi  Dobrowolskiemu udaje się namówić marszałka województwa Artura Kosickiego i samorząd województwa wspiera inwestycję kwotą 500 tysięcy złotych. Wreszcie na wiosnę roku 2022 do przedsięwzięcia dokłada się Skarb Państwa. W marcu tego roku wojewoda podlaski samorządowi Supraśla przekazuje w imieniu rządu 2 miliony złotych specjalnej dotacji z rezerwy ogólnej budżetu państwa na przebudowę miejsca pamięci w Grabówce. 

W lipcu tego roku burmistrz Supraśla przypomina prezydentowi Białegostoku o jego obietnicy wspólnego finansowania przebudowy. W odpowiedzi dostaje odmowę. 

„Gmina Supraśl zwróciła się do Prezydenta Miasta Białegostoku o dodatkowe wsparcie finansowe prac budowlanych w kwocie 500 tys. zł. Jednak z uwagi na aktualną sytuacją budżetową Gmina Białystok nie ma obecnie możliwości udzielenia dotacji, w związku z tym prezydent Białegostoku wystąpił do wojewody podlaskiego oraz podlaskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków z prośbą o pomoc w finansowaniu tej ważnej inwestycji” – tak wyjaśnia sprawę Anna Kowalska z Departamentu Komunikacji Społecznej Urzędu Miejskiego w Białymstoku.

Do dzisiaj samorząd Białegostoku żadnych pieniędzy na przebudowę tego miejsca pamięci nie przekazał gminie Supraśl – ani swoich, ani uzyskanych od wojewody czy konserwatora zabytków – informuje nas o tym Dariusz Żukowski, sekretarz Gminy Supraśl. 

- Nie możemy stać w miejscu. My już budujemy miejsce pamięci. Zdecydowaliśmy się – mówił w lipcu tego roku Radosław Dobrowolski, burmistrz Supraśla. – Jeżeli Białystok nie dołoży się, nie uwzględnimy ich po prostu jako współtwórców tego ważnego miejsca. To jest dziwna sytuacja, bo o tej inwestycji wiadomo już od kilku lat.

Wartość kosztorysowa projektu sięga 2,9 mln zł. Projekt obejmuje kompleksowe zagospodarowanie miejsca w Grabówce, wraz z odnowieniem stojącego tu od 1973 roku pomnika według projektu Stanisława Wakulińskiego. W planach jest stworzenie specjalnej ściany, w części z tysiącami otworów symbolizujących strzały, od których zginęli zamordowani w Grabówce. Znajdzie się tam też miejsce na ołtarz do uroczystości o ekumenicznym charakterze, ławki dla odwiedzających cmentarz i tablice edukacyjne na temat II wojny światowej.