Kolumbarium poświęcone, zamordowani czekają na pogrzeb 

Szczątki kilkuset osób spoczywają tu od blisko dwóch lat. To szczątki odkryte na terenie białostockiego aresztu śledczego oraz w innych miejscach, w ramach śledztw prowadzonych przez prokuratorów Instytutu Pamięci Narodowej. 

Na Cmentarzu Wojskowym przy ul. 11 Listopada jest dziesięć kolumbariów, w których znajduje się ponad czterysta kwater. Każdy z obiektów opatrzony został dużą pionową tablicą informacyjną. Tylko nieliczne kwatery mają tablice z nazwiskami konkretnych, zidentyfikowanych dotąd osób. Budowę kolumbariów sfinansował IPN. 

Uroczysty pogrzeb ofiar miał się odbyć z udziałem najwyższych władz, ale te plany odłożono ze względu na pandemię koronawirusa. Dwa lata temu włożono tylko szczątki do kolumbariów. Teraz IPN zdecydował się na poświęcenie tego miejsca, bez symbolicznego nawet ceremoniału pogrzebowego. Odbyło się więc ekumeniczne poświęcenie kolumbariów oraz odczytano apel pamięci. Przy jednym z kolumbariów symbolicznie delegacja rodzin ofiar, władze państwowe i samorządowe, służby mundurowe oraz przedstawiciele IPN i innych instytucji złożyli wieńce.

Wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, który jako jedyny przemawiał podczas uroczystości, dziękował IPN za to, że „od lat podejmuje trud, aby ofiary ustroju komunistycznego i nazizmu przywrócić do naszej pamięci”. Podkreślał, że w kolumbariach są umieszczone szczątki ofiar dwóch totalitaryzmów, które zniszczyły Polskę w XX wieku 

Podkreślał, że w obu ustrojach totalitarnych, które do realizacji swoich celów używały terroru i kłamstwa, chodziło również o to, żeby zhańbić ofiary, zatrzeć pamięć o nich, by ich miejsca pochówku „przykrył mrok niepamięci”.

Zwracał uwagę na sytuację na Białorusi, gdzie dochodzi do niszczenia grobów, miejsc pochówków polskich żołnierzy. – To też niech będzie miarą tego, jaka jest różnica między państwami opierającymi się na podstawowych zasadach naszej cywilizacji a despotycznymi reżimami, które depczą te podstawowe wartości, które niszczą groby przedstawicieli innych społeczności – mówił wojewoda Bohdan Paszkowski. 

Tego samego dnia, w tym samym miejscu – przy kolumbariach na Cmentarzu Wojskowym odbyła się inna uroczystość. Pisze o niej na oficjalnym profilu facebookowym Stowarzyszenie Grupa Wschód: 
„Dziś w Białymstoku obyła się uroczystość poświęcenia Kolumbarium gdzie w 2020 roku zostały złożone szczątki 447 ofiar zbrodni niemieckiej i sowieckiej. Szczątki te zostały odnalezione i wydobyte 2013-2016 na terenie Aresztu Śledczego w Białymstoku. Stowarzyszenie Grupa Wschód zostało poproszone, przez osoby które brały udział w pracach, a nie zostały zaproszone na uroczystość IPN, o zorganizowanie wieczornicy. Ze względu na nasz udział w tych pracach zaprosiliśmy większość osób które pracowały przy poszukiwaniach i ekshumacji, były zaangażowane w nie oraz osoby które swoją ówczesną pracą doprowadziły do odnalezienia Białostockiego Pola Śmierci. Spotkaliśmy się na cmentarzu odmówiliśmy modlitwę za zmarłych i zapaliliśmy w każdej niszy biało-czerwone znicze. Teraz czekamy na oficjalny chrześcijański pogrzeb, na którym setki osób, które oddały DNA i ciągle poszukują szczątków swoich bliskich, będą mogły się pomodlić. Mamy nadzieję niedługo Państwo Polskie będzie w stanie zorganizować oficjalny pogrzeb. Rodziny czekają”.