Najogólniej mówiąc, zanieczyszczenie powietrza wyraża się w stężeniu pyłów drobnych (w mikrogramach) na metr sześcienny. Chodzi o pyły oznaczone PM10 - to cząstki o średnicy do 10 mikrogramów (ug). Utrzymują się w atmosferze do kilku godzin. Pył zawieszony w powietrzu może być zbudowany, w zależności od warunków powstawania, z cząstek dymu, sadzy, popiołu, związków nieorganicznych (np. azbestu), a także metali. Powstaje przede wszystkim podczas spalania paliw stałych i ciekłych.
- Praktycznie ochrony przed tymi pyłami nie ma. Ludzie zasłaniają twarz maseczkami, ale te maseczki, które można kupić w sklepach, praktycznie nie chronią przed tym pyłem drobnym. Przebywanie na powietrzu w takich okresach nie zagraża naszemu życiu. Mimo to osoby, które mają kłopoty z oddychaniem, raczej powinny zostać w domu, bo w domu de facto powietrze może być wtedy czystsze. Pozostawanie w domu to generalnie jest metoda uniknięcia wdychania tych szkodliwych pyłów. Szczególnie w okresach wieczornych, bo dane wskazują, że największe stężenia są właśnie w godzinach wieczornych - mówił nam Grzegorz Bok z białostockiego Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Białymstoku.
NORMY ZADYMIENIA W POLSCE
ustala się na podstawie uśrednionych wyników z całej doby. Polska norma to dobowo do 50 ug/m3. W ostatnich dniach "incydentalnie", czyli w ciągu godziny, stężenie PM10 przekroczyło wartość 50 ug/m3. Jedyna w Białymstoku stacja mierząca poziom stężenia pyłów drobnych w powietrzu (PM10) stoi na terenie przedszkola samorządowego przy ulicy Warszawskiej 75a.
Zapisy pomiarów tej stacji dostępne są na stronie internetowej Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska (dostępna jest także do pobrania na swoje smartfony aplikacja mobilna). Z zapisów ostatnich godzin wynika, że stężenie pyłów PM10 przekroczyło wartość 50 ug/m3 w ostatniej dobie. O godz. 22:00 wczoraj (8.01) wyniosło 50 i od tego czasu nieprzerwanie było wyższe niż 50 do godz. 6:00 dziś (9.01), gdy osiągnęło 49,5. Najwyższa wartość w tym okresie to 84,2 ug/m3.
W nocy, gdy raczej nie wychodzimy z domów, nie jest tak niebezpiecznie, jak w dzień i wieczorem. I tu uwaga - dziś o godz. 9:00 urządzenia pomiarowe zanotowały wartość pyłów PM10 - 49,5 i od tej godziny (a więc także obecnie) stężenie pyłów było POWYŻEJ 50 (godz. 11:00 - 51,7 ug/m3) aż do godz. 12:00, gdy wyniosło 35,9 ug/m.
DUŻEGO ZAGROŻENIA JESZCZE NIE MA,
ale jednak lepiej pamiętać, że wyjście z powietrze oznacza dziś wdychanie rozdrobnionych cząstek w większych ilościach niż zwykle. Wieczorem przed wyjściem z domu w Białymstoku radzimy sprawdzić poziom pyłów PM10.
Przypomnijmy tylko, że prawie równo rok temu (na przełomie stycznia i lutego 2017) mieliśmy kilka tygodni z dobowym stężeniem pyłów PM10 przekraczającym dopuszczalną w Polsce normę. Od połowy stycznia do połowy lutego 2017 wartości dobowych stężeń PM10 norm w Białymstoku sięgnęły 60, 80, a nawet ponad 100 ug/m3 (pisaliśmy wówczas o tym na naszym portalu Bia24).
Dodajmy jeszcze, że w Białymstoku obowiązuje przyjęta 16 stycznia 2017 uchwała wprowadzająca bezpłatne przejazdy autobusami komunikacji miejskiej w dniach, gdy stężenie pyłów PM10 w powietrzu trwale przekracza 150 ug/m3. I JEDEN RAZ - w sobotę 18 lutego 2017 można było z tego powodu jeździć bezpłatnie. Stężenie pyłów PM10 wyniosło wówczas 155 ug/m3 w ciągu doby.
Uchwała Rady Miasta nr XXX/491/17 wskazuje, że wartość stężenia smogu liczy się jako "uśredniony wynik pomiarów wszystkich zarejestrowanych stężeń godzinowych dokonywanych w danym dniu w okresie od godz. 1:00 do godz. 16:00/17:00".
W Polsce normy dla pyłów drobnych PM10 są ustalone na trzech poziomach: poziom dopuszczalny 50 ug/m3 (dobowy); poziom informowania 200 ug/m3 (dobowy); poziom alarmowy 300 ug/m3 (dobowy).
Poziom dopuszczalny - 50 ug/m3, mówi o tym, że jakość powietrza nie jest dobra, ale nie wywołuje ciężkich skutków dla ludzkiego zdrowia.
Poziom informowania - 200 ug/m3, oznacza, że jest źle i trzeba ograniczyć aktywności na powietrzu, bo norma przekroczona jest czterokrotnie.
Poziom alarmowy - 300 ug/m3, oznacza, że jest bardzo źle, norma przekroczona jest sześciokrotnie i należy bezwzględnie ograniczyć przebywanie na powietrzu, a najlepiej zostać w domu, szczególnie osoby chore.