![Miejsce, w którym stanie pomnik Seweryna Nowakowskiego [fot. archiwum Bia24]](/assets/lib/resized/7521/1280x720.jpg)
Pomnik Seweryna Nowakowskiego stanie przy ul. Akademickiej – między restauracją Bajka a domem nr 24 – na przejściu od ulicy Akademickiej do ul. Marii Skłodowskiej-Curie. Przejście to ma dziś nazwę placu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (wcześniej na krótko radni nazwali ten odcinek ulica Zbigniewa Simoniuka). Bliżej ul. M. Skłodwskiej-Curie stoi tam Pomnik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Teraz przy samym początku tego placu od strony ul. Akademickiej stanie pomnik poświęcony Sewerynowi Nowakowskiemu.
Uhonorowanie Nowakowskiego było pomysłem grupy mieszkańców zgłoszonym do Budżetu Obywatelskiego na rok 2021. Kto zgłosił taki projekt, publicznie nie wiadomo, gdyż urzędnicy miejscy nie ujawniali w tym rozdaniu budżetu nazw organizacji zgłaszających, uzasadniając to zapisami RODO.
Ważniejsze jednak od tego, kto zgłosił, jest to, że w głosowaniu mieszkańców miasta ten projekt zyskał poparcie 1619 osób i został tym samym zakwalifikowany do realizacji. Koszt tego przedsięwzięcia oszacowano w budżecie obywatelskim na około 280 tysięcy złotych. Jak będzie wyglądał pomnik, dowiemy się po rozstrzygnięciu konkursu zaplanowanego w tym przedsięwzięciu.
Rada Miasta Białystok zajęła się projektem zbudowania pomnika Seweryna Nowakowskiego, żeby zadość stało się formalnościom. „Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Z 2021 r. poz. 1372) podejmowanie uchwał w sprawach dotyczących wznoszenia pomników należy do wyłącznej właściwości rady gminy” – tak brzmi początek uzasadnienia projektu uchwały, którą przyjęli dziś radni.
W uzasadnieniu projektu podkreślono, że intencją upamiętnienia jest zachowanie pamięci o Sewerynie Nowakowskim.
Projekt uchwały o postawieniu pomnika nie wywołał żadnej dyskusji na sesji, a podczas głosowania wszyscy radni byli za jego realizacją.
Jak czytamy w uzasadnieniu uchwały – „Seweryn Nowakowski urodził się w 1894 roku w Piotrkowie Trybunalskim. Do Białegostoku przyjechał na początku lat 30. ubiegłego wieku, gdzie najpierw pełnił funkcję komisarza rządowego, a w 1934 roku został prezydentem Białegostoku, którym zarządzał do wybuchu II wojny światowej”.
Po zajęciu miasta przez sowietów, w październiku 1939 roku Nowakowskiego aresztowało NKWD. Od tego czasu los jego jest nieznany. Historycy uważają, że został wywieziony w głąb ZSRR i tam zginął. Okoliczności jego śmierci nie są znane.
Jak wskazują radni w uzasadnieniu projektu, miejsce postawienia pomnika nie jest przypadkowe, bo blisko tego miejsca stoi do dziś dom przy Akademickiej 26. Budynek ten ufundowało Miasto Białystok swojemu prezydentowi.
W piątek (16.09.2021 r.) przed otwarciem Muzeum Pamięci Sybiru powołano Instytut Badawczy im. Seweryna Nowakowskiego.
