ZUS kontroluje zwolnienia lekarskie

– Prowadzimy dwa rodzaje kontroli. Pierwsza dotyczy prawidłowego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego i prowadzona jest przez pracowników ZUS. Ten rodzaj kontroli mogą przeprowadzić także sami pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 ubezpieczonych. Druga kontrola dotyczy prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy i jest prowadzona przez lekarza orzecznika ZUS – informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego.

W III kwartale 2022 r. pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku przeprowadzili 2,4 tys. kontroli osób, którym wystawione zostało zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy, (w okresie I-IX br. takich kontroli odbyło się w podlaskim 7 tys.). W ich następstwie wydane zostały 23 decyzje wstrzymujące dalszą wypłatę zasiłków chorobowych (w okresie I-IX br. 63). Kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków w III kw. dla mieszkańców województwa podlaskiego osiągnęła 44,5 tys. zł, a w kraju  899,6 tys. zł (w okresie I-IX br. podlaskie – 105,3 tys. zł,  kraj – 14 882,5 tys. zł).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma również obowiązek ograniczenia podstawy wymiaru świadczeń chorobowych osobom, którym ustał tytuł do ubezpieczenia do 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Z tego powodu w III kwartale 2022 r. białostocki oddział ZUS obniżył wypłaty o 484,6 tys. zł. W całym kraju to kwota  29,2 mln zł. Natomiast w okresie I-IX 2022 r. obniżono w Podlaskiem wypłaty o  niemal 1,4 mln zł. W Polsce kwota ta sięgnęła 98,1 mln zł.

Jak informuje rzeczniczka, w Podlaskiem w III kwartale 2022 r. łączna kwota obniżonych i cofniętych świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wyniosła ponad 529 tys. zł, w całym kraju 35,1 ml zł (w okresie I-IX 2022 r. – w podlaskim blisko 1,5 mln zł, w Polsce 113 mln zł).    

– W czasie kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy lekarz sprawdza, czy osoba na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora i powinna kontynuować leczenie. Jeżeli uzna, że zdolność do pracy została odzyskana, wystawia korygujące e-ZLA, które traktowane jest na równi z zaświadczeniem o zdolności do pracy od wskazanej daty – wyjaśnia Katarzyna Krupicka. – Od tego dnia wstrzymana jest wypłata zasiłku, a ubezpieczony ma obowiązek wrócić do pracy. Orzeczenie może zostać wydane na podstawie bezpośredniego badania ubezpieczonego lub dokumentacji medycznej, na podstawie której lekarz wystawił zwolnienie.

Nie zawsze nieobecność chorego w domu może skutkować odebraniem prawa do zasiłku chorobowego. 

– Przykładem może być sytuacja, kiedy pracownik ZUS udał się pod adres zamieszczony na wystawionym zwolnieniu lekarskim i nie zastał osoby kontrolowanej w domu. Wizyta została ponowiona w dniu następnym. Tym razem pracownik przebywał w domu, a swoją nieobecność w dniu poprzednim wytłumaczył koniecznością wykonania badania USG. Na dowód przedstawił wynik wykonanego badania. Nieobecność była uzasadniona i dlatego nie stracił świadczenie  chorobowego  – mówi Katarzyna Krupicka.

Warto pamiętać, aby podać lekarzowi, który wystawia nam zwolnienie lekarskie swój adres pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy, jeżeli różni się on od adresu zamieszkania. A jeśli w trakcie zwolnienia lekarskiego zmieniamy miejsce pobytu, to musimy w ciągu 3 dni poinformować o tym fakcie pracodawcę i ZUS. 

Informacja może być przekazana telefonicznie, mailem lub za pośrednictwem poczty. Jeżeli informacja jest przekazywana za pośrednictwem poczty, datą poinformowania pracodawcy o takiej zmianie jest data nadania przesyłki. Unikniemy w ten sposób wielu kłopotów na przykład podczas kontroli zwolnienia. 

Takie zdarzenie miało miejsce, gdy pracodawca przeprowadził u swojego pracownika kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy w miejscu zamieszkania. Adres pracownika był zamieszczony w wystawionym zwolnieniu lekarskim. Osoby kontrolujące nie zastały chorego w domu, ale do pracodawcy wpłynęło pismo, które pracownik wysłał za pośrednictwem poczty drugiego dnia swojej nieobecności w domu. W piśmie pracownik poinformował przełożonego, że dwa dni temu wyjechał do swojej siostry, która mieszka w innej miejscowości i będzie u niej przebywał do końca zwolnienia lekarskiego. W związku z tym, że pracownik poinformował swojego pracodawcę o zmianie miejsca pobytu w czasie zwolnienia lekarskiego w ciągu 3 dni od tej zmiany, pracodawca przyjął wyjaśnienia pracownika za wystarczające do usprawiedliwienia jego nieobecności w trakcie kontroli i nie uznał, że pracownik nieprawidłowo wykorzystywał zwolnienie lekarskie. W ten sposób pracownik zachował prawo do chorobowego. 

Źródło: ZUS