Wybory 2024. Jak i gdzie głosować? [INFORMATOR]

W wyborach samorządowych mieszkańcy Białegostoku będą decydować o tym, kto zostanie prezydentem miasta. Zdecydują również o tym, kto zasiądzie w miejskiej radzie oraz sejmiku województwa z naszego okręgu. Tam, gdzie głosowanie w sprawie wyborów prezydentów, a także burmistrzów i wójtów nie przyniesie rozstrzygnięcia, 21 kwietnia zostanie przeprowadzona druga tura wyborów. 

Warto podkreślić, że dobiegła końca najdłuższa kadencja samorządów po 1989 roku. Po raz pierwszy jest ona nie cztero-, a pięcioletnia. W sumie kończąca się kadencja samorządów trwa blisko 5,5 roku. 

Lokale wyborcze otwarte będą w niedzielę od godz. 7.00 do 21.00. Godzina może ulec zmiany, gdy cisza wyborcza zostanie przedłużona. 

Jak głosować?

Głos będzie ważny, jeśli w kratce przy nazwisku danego kandydata postawiony zostanie znak „X”.

W sytuacji, gdy na karcie zabraknie przecięcia lub krzyżyki zostaną postawione przy nazwiskach kilku kandydatów, głos zostanie uznany za nieważny. Nastąpi tak również, kiedy postawimy inny znak niż „X” (np. ptaszka czy kółko), albo nie zostawimy go przy żadnym nazwisku. Instrukcja głosowania znajduje się na dole kart.

Ile kart dostaniemy?

W miastach na prawach powiatu, czyli w Białymstoku, Łomży i Suwałkach, dostaniemy 3 karty do głosowania – na prezydenta miasta, radnych miejskich i radnych sejmiku. Karty będą w formie jednostronnie zadrukowanej płachty, a nie książeczki.

W pozostałych gminach wyborcy dostaną też 4. kartę, na której oddadzą głos na radnych powiatowych. Wszyscy zostaną wybrani na 5-letnie kadencje. Na wszystkich kartach muszą być pieczęcie obwodowej komisji wyborczej i terytorialnej komisji wyborczej.

Kolory kart

Karta do głosowania w wyborach na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta zawiera nazwiska na różowym tle. W przypadku wyborów do rady gminy tło karty będzie szare. Karta do głosowania do rady powiatu ma kolor żółty. Karta z kandydatami do sejmiku województwa ma kolor niebieski.   

W wyborach do rady miasta i do sejmiku województwa głosować można tylko na jedną listę kandydatów, stawiając na karcie do głosowania znak "X" w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów z tej listy (wskazując jego pierwszeństwo do otrzymania mandatu).  

Podobnie sytuacja wygląda, jeśli chodzi o wybory prezydentów, burmistrzów i wójtów. Jeśli zarejestrowano więcej niż jednego kandydata, jak np. w Białymstoku, trzeba postawić znak w kratce z lewej strony nazwiska przez nas wybranego. W miastach i gminach, gdzie jest zaledwie jeden kandydat, wyborcy mają dwie opcje: "TAK" lub "NIE". W takim wypadku zostanie on wybrany, jeśli ponad połowa głosów będzie na "TAK". 

Unikajmy pomyłek i weźmy dokument

Jeśli się pomylimy, nie otrzymamy od komisji drugiej karty. Przed pójściem na wybory upewnijmy się także, że mamy ważny dokument tożsamości ze zdjęciem, ponieważ będzie on potrzebny do wydania nam karty. Nie musi być to koniecznie dowód osobisty – może być również paszport lub prawo jazdy.

Gdzie możemy głosować?

Zagłosować można – w odróżnieniu od wyborów parlamentarnych - tylko w miejscu stałego zamieszkania. Nie trzeba głosować w miejscu zameldowania – jeśli jest ono inne niż miejsce zamieszkania – ale jeśli chce się wziąć udział w wyborach tam, gdzie się mieszka, to należy to wcześniej zgłosić. Dzięki takiemu zgłoszeniu możliwe będzie wprowadzenie odpowiedniej zmiany w Centralnym Rejestrze Wyborców.

Większość komisji wyborczych jest zlokalizowanych w szkołach i przedszkolach. Głosować można także w szpitalach, areszcie śledczym i zakładzie karnym. W Białymstoku mamy 191 komisji wyborczych (wliczając szpitale czy areszty śledcze).

Aby odnaleźć dokładny adres przypisanej nam komisji wyborczej, należy wejść na stronę Państwowej Komisji Wyborczej, tam z listy wybrać województwo podlaskie, później konkretny powiat. Pojawi się wykaz komisji wyborczych i wówczas wystarczy wpisać nazwę ulicy, na której jesteśmy zameldowani, a system podpowie nam, gdzie znajduje się nasz punkt do głosowania.