Tkactwo, jako jedno z najstarszych rzemiosł, było do niedawna zajęciem powszechnym, przekazywanym z pokolenia na pokolenie. Prawie każda rodzina tkała na potrzeby codziennego użytkowania lub wystroju chaty, ale też w celu zapewnienia posagu. Dziś nie ma już dawnego zapotrzebowania na tkaniny, tradycja uposażania młodych dziewcząt opuszczających rodzinny dom praktycznie zaginęła. Tym samym przestało się dostrzegać wartość tego rzemiosła i mało kto wie, jak bardzo jego historia osadzona jest w tradycjach naszego województwa.
Podlaski Instytut Kultury w Białymstoku od lat podejmuje działania propagujące tkactwo. W tym roku będzie takie działania realizować w gminach Gródek, Narewka, Zabłudów i Krynki - w ramach projektu "Podlaskie sploty - II Festiwal Tkactwa", dofinansowanego przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Podobnie jak w latach ubiegłych w ramach projektu odbędą się warsztaty tkackie, podczas których można będzie zgłębiać tajniki powstawania tkanin w technikach charakterystycznych dla województwa podlaskiego, pod okiem takich specjalistów jak Jerzy Łupieński czy znanych twórczyń ludowych: Sabiny Knoch, Karoliny Radulskiej, Ireny Ignaciuk czy Lucyny Kędzierskiej.
W ramach projektu odbędzie się również w Białymstoku dwudniowy Festiwal Tkactwa, zaplanowany na 28-29 sierpnia 2021 r. Obejmować on będzie wystawy tkanin tradycyjnych, prezentujące ich różnorodność, bogactwo wzorów, kolorystki, a także technik wykonania. PIK zaprezentuje wytwory podlaskich tkaczek oraz materiały pochodzące z zasobów mieszkańców gmin z terenów objętych projektem.
W Parku Konstytucji 3 maja w Białymstoku odbędzie się Piknik Tkacki. Organizatorzy chcą w tej otwartej przestrzeni zaaranżować pracownie tkackie rozmieszczone na wytyczonym Szlaku Krainy Wątku i Osnowy, a także zaprosić tkaczy z Polski, którzy wykonują tkaniny w nowatorski sposób, aby mogli zaprezentować swój warsztat. Będą pokazy, warsztaty i kiermasz, a w alejach parkowych namioty, gdzie zaproszeni twórcy zaprezentują swoje wyroby i przygotują pokazy ich wykonywania. Przewidziane są również działania animacyjne dla dzieci, oparte na tkaninie w przestrzeni, np. warsztat wykonywania latawców ze wzorami z tkanin dwuosnowowych, warsztat wykonywania dekoracyjnych makram, barwienia nici czy przędzenia na kołowrotku.
W roku 2021 szczególną uwagę organizatorzy chcą poświęcić zapomnianej technice tkaniny wybieranej, tzw. pereborów. Można będzie też zapoznać się z pracami ze zbiorów Krzysztofa Bielickiego, Ośrodka Kultury w Białej Podlaskiej z Pracowni Tkackiej w Hrudzie oraz zbiorów Muzeum Regionalnego w Łukowie.
Celem projektu jest prezentacja i promocja tkactwa poprzez różne formy działalności, zarówno te autentyczne, jak i współczesne. Mieszkańcy Białegostoku i turyści będą mogli zapoznać się z techniką wytwarzania wyrobów tkackich, ale też spróbować własnych sił, tworząc tkaniny dwuosnowowe, sejpaki, perebory, krajki na bardku, również dywaniki - szmaciaki tkane na krośnie poziomym.
Więcej informacji na stronie www.pikpodlaskie.pl.
