Rozbiórka dworca PKS Białystok: Zastrzeżenia Zielonych

Federacja Zieloni Białystok przedstawiła swoje wątpliwości dotyczące zasadności rozbiórki istniejącego obecnie budynku dworca PKS Białystok. Dziś (16.01) podczas konferencji prasowej Cezary Sieradzki, prezes PKS NOVA SA stwierdził, że wstrzymana jest rozbiórka dworca właśnie z powodu tego odwołania złożonego przez federację. Poniżej publikujemy tekst zastrzeżeń "Zielonych".

Dworec PKS BIałystok /fot. H. Korzenny/

Dworec PKS BIałystok /fot. H. Korzenny/

"Omijanie prawa przez inwestora powoduje problemy jak np. do dziś brak wystarczającej ilości miejsc parkingowych wymaganej Planem Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Białystok parkingów przy "Operze Podlaskiej".

Przebudowa okolic dworców PKS, PKP, Centrum Handlowego Park powinno stanowić zintegrowany węzeł intermodalny, spełniający funkcje przesiadkowe pomiędzy autobusami PKS, innych przewoźników regionalnych, miejska komunikacją autobusową, pociągami oraz początkiem np. uruchomienia kolei miejskiej i aglomeracyjnej. 

Dziś wszyscy inwestorzy działają bez prawdziwej współpracy (PKS chce realizować Dworzec PKS i obiekty handlowe z pominięciem oceny oddziaływania na środowisko), Urząd Miasta w Białymstoku "centrum przesiadkowe" autobusów miejskich, PKP część dotyczącą kolei, a kupcy z Centrum Handlowego Park obawiają się wyburzeń.

Odnośnie sytuacji PKS: autobusy trzeba przerobić na ekologiczny i tańszy napęd CNG/LNG na co można dostać dotację (program "GAZela" NFOŚiGW), którego nie mogą kraść kierowcy, co jest powszechną praktyką (np. PKS Łomża) doprowadzającą do bankructwa wiele PKSów, przydałby się także kamera monitoringu kierowcy/pasażerów z zapisem na dysk w autobusie, by kontrolować sprzedaż biletów z pominięciem kasy do kieszeni kierowcy i poprawić bezpieczeństwo pasażerów.

Bezpłatna komunikacja miejska dla mieszkańców Białegostoku - bezpłatna dla mieszkańców komunikacja w 400 tysięcznej stolicy Estonii - Tallinie (autobusy, tramwaje, trolejbusy, kolej) - kosztuje rocznie ok. 50 mln zł = 2 x razy taniej niż w 300 tysięcznym Białymstoku! Wynika to m.in. braku w tak dużym mieście kolei miejskiej, tramwajów czy trolejbusów które są tańsze w eksploatacji niż autobusy marnotrawiące paliwo stanowiącego większość kosztów działalności, ze złej organizacji linii i rozkładów. Szybka Kolej Miejska i Aglomeracyjna - Urząd Miasta Białystok już w 2007 r. zamówił opracowanie, z którego wynika zasadność uruchomienia kolei miejskiej i glomeracyjnej (http://www.komunikacja.bialystok.pl/cms/File/download/KolejeBialostockie.pdf) a podczas eksperymentu 22 września 2014 r. skorzystało z niej ponad 1500 osób. Białystok nie ma tramwajów, nie stać nas na metro, ale mamy istniejące już tory który powinny być osiami rozwoju miasta i kręgosłupem komunikacyjnym. Białystok nie będzie metropolią bez kolei miejskiej i aglomeracyjnej, ponieważ sieć kolejowa jest niezależna od dróg i korków, jest bezkonkurencyjna czasowo - krótkie czasy przejazdów wobec autobusów i nawet samochodu. Także tramwaje czy trolejbusy stałyby w tych samych korkach co samochody, spowalniałyby je te sam skrzyżowania. Tylko kolej korzystająca z niezależnych torów gwarantuje przemieszczanie się ze skrajnych punktów w mieście w 10-15 minut bezkonkurencyjnym dla autobusów a nawet samochodów

Sposób budowy i remontów dróg w Białymstoku powoduje nieustanne korki, co więcej w każdym mieście na świecie rozbudowa dróg zamiast zmniejszenia korków powoduje ich wzrost, wydłużenie czasu dojazdu, większą emisje hałasu i zanieczyszczeń. Przykładowo po przebudowie ul. Mazowieckiej i Legionowej czy Zielonogórskiej i Wrocławskiej przejazd tego samego odcinka zajmuje ok. 5 minut dłużej niż przed "modernizacją" ze względu na sygnalizację drogową.

Tymczasem kosztem budowy 1-5 km drogi rocznie można uruchomić kursy szynobusu na trasie kolei miejskiej np. - Białystok Stadion (Kleosin, Politechnika itp.); -Nowe Miasto - Zielone Wzgórza stacja przesiadkowa przy pętli autobusów 21, 23, 25; -Zielone Wzgórza stacja przesiadkowa przy "nowym" tunelu; - Dworzec PKP Białystok Główny/PKS (centrum przesiadkowe); - skrzyżowanie ul. Poleska/Sitarska/Częstochowska; - Wiadukt przy rondzie ul. Poleska/Jurowiecka; - Węglówka/ wiadukt przy ul. Sienkiewicza/Wasilkowska/ Towarowa; - Dworzec PKP Białystok Fabryczny -ul Towarowa; - Włościańska/ Piasta (Pieczurki); - ul. Ciołkowskiego; - ul. Baranowicka/ Szosa Baranowicka (Zaścianki) i/lub w kierunku osiedla Białostoczek i Wasilkowa. Dla mieszkańców peryferiów jak Kleosin, Starosielce, Zaścianki mogłoby to skrócić czas dojazdu do centrum autobusami o ile miejskie szynobusy kursowałyby co 15-30 minut.

DOTYCZY: np. postępowanie Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków R.5140.87.2016.KN [1] Np. zażalenie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na postanowienie Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków z 21.12.2016 r.

Odpowiedzi na np. wezwania z 22.12.2016 r. 15.12.2016 r. - dostarczyłem już wszystkie wymagane dokumenty dotyczące organizacji które pracownica Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków skserowała i potwierdziła je za zgodność z oryginałem 19.12.2016 r. Odnośnie "doprecyzowania" jak już pisałem wcześniej: wnioskuję o "ochronę budynku dworca PKS w Białymstoku przy ul. Bohaterów Monte Cassino 10 - zwracam się o podjęcie natychmiastowych działań wstrzymujących planowaną rozbiórkę do czasu rozpatrzenia sprawy ochrony zabytku lub jego elementów, np. postępowań Urzędu Miasta w Białymstoku na wniosek właściciela/inwestora. Ponieważ planowane jest wyburzenie budynku dworca PKS w Białymstoku przy ul. Bohaterów Monte Cassino 10, składamy wniosek o jego ochronę w postaci np. zabytku lub ewidencji."

To odpowiednie instytucje, np. Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków, powinien ustalić zasadność, sposób i uwarunkowania prawne tej ochrony.

Brak jakichkolwiek działań, w tym NATYCHMIASTOWEJ ochrony budynku przed rozbiórką, na którą na wniosek inwestora wydał pozwolenie Urząd Miasta w Białymstoku np. 23.12.2016 r. to BEZCZYNNOŚĆ mogąca spowodować potencjalnie nieodwracalne skutki. Budynek należy PILNIE zabezpieczyć i ochronić przed rozbiórką w celu dokonania jego oceny w postępowaniu.

Budowa budynku stacji obsługi autobusów z pomieszczeniami biurowymi przy ul. Bohaterów Monte Cassino i ul. Stołecznej w BiałymstokuKategoria: ObwieszczeniaData utworzenia: 2016-12-23 http://www.bip.bialystok.pl/wladze/aktualnosci/budowa-budynku-stacji-obslugi-autobusow-z-pomieszczeniami-biurowymi-przy-ul-bohaterow-monte-cassino-i-ul-stolecznej-w-bialymstoku.html np. odwołanie od decyzji.

Budowa budynku dworca autobusowego z powierzchnią biurową na piętrze oraz budynku galerii handlowo-usługowej wraz z parkingami przy ul. Bohaterów Monte Cassino w BiałymstokuKategoria: ObwieszczeniaData utworzenia: 2016-12-23 http://www.bip.bialystok.pl/wladze/aktualnosci/budowa-budynku-uslugowo-handlowego-przy-ul-bohaterow-monte-cassino-w-bialymstoku.html np. odwołanie od decyzji.

Budowa budynku usługowo-handlowego przy ul. Bohaterów Monte Cassino w Białymstoku Kategoria: ObwieszczeniaData utworzenia: 2016-12-23 http://www.bip.bialystok.pl/wladze/aktualnosci/budowa-budynku-uslugowo-handlowego-przy-ul-bohaterow-monte-cassino-w-bialymstoku.html np. odwołanie od decyzji.

Budowa budynku dworca autobusowego z powierzchnią biurową na piętrze oraz budynku galerii handlowo-usługowej wraz z parkingami przy ul. Bohaterów Monte Cassino w Białymstoku http://www.bip.bialystok.pl/wladze/aktualnosci/budowa-budynku-dworca-autobusowego-z-powierzchnia-biurowa-na-pietrze-oraz-budynku-galerii-handlowo-uslugowej-wraz-z-parkingami-przy-ul-bohaterow-monte-cassino-w-bialymstoku.html np. odwołanie od decyzji.

Wniosek o natychmiastowe wstrzymanie prac rozbiórkowych w związku z wnioskiem i toczącym się postępowaniem dotyczącym analizy ochrony walorów zabytkowych u Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Białymstoku oraz uchylenie rygoru natychmiastowej wykonalności.

DOTYCZY: ochrona budynku dworca PKS w Białymstoku przy ul. Bohaterów Monte Cassino 10 - zwracam się o podjęcie natychmiastowych działań wstrzymujących planowaną rozbiórkę do czasu rozpatrzenia sprawy ochrony zabytku lub jego elementów, np. postępowań Urzędu Miasta w Białymstoku na wniosek właściciela/inwestora

Ponieważ planowane jest wyburzenie budynku dworca PKS w Białymstoku przy ul. Bohaterów Monte Cassino 10, składamy wniosek o jego ochronę w postaci np. zabytku lub ewidencji.

Budynek oddany do użytku w 1986 r. ma unikalny, modernistyczny, socrealistyczny charakter. Wymaga tylko wyczyszczenia, wymycia, ewentualnie wymiany stolarki okiennej Posiada nowoczesne do dziś rozwiązania jak np. podziemne przejścia na perony.

"Jego budowa trwała prawie 11 lat, a i tak efekt znacznie odbiegał od planów z 1975 r. Według projektu Haliny Janczewskiej i jej zespołu miał to być ogromny kompleks połączonych dworców kolejowego i autobusowego, z budynkami, placami, parkingami, tunelami, peronami, węzłami komunikacyjnymi i głównym gmachem wysokim na 12 pięter, obsługujący dziennie ok. 39 tys. pasażerów. 

Budynek jest symbolem "propagandy sukcesu" epoki Gierka, szokująca jak na ówczesne czasy nowoczesność zderzyła się z kryzysem gospodarczym. Z tego względu posiada wartości historyczne.

Projekt z 1975 r wpisuje się w założenia okolicznych budynków jak: "Galeriowiec to jeden z największych w mieście bloków mieszkalnych. Zbudowany w 1970 r., według projektu Stanisława Glinickiego, liczy 11 pięter i 214 mieszkań. Parter budynku od początku, podobnie jak dziś, zajmowały punkty usługowe i handlowe: bar, kawiarnia, drogeria, biuro podróży i inne. Nazwa "galeriowiec" wzięła się od ciągnących się na każdym piętrze wzdłuż całego budynku galerii, z których wchodzi się do mieszkań.

Poczta przy dworcu kolejowym, ul. Kolejowa 15 Do dziś funkcjonujący (całodobowy!) urząd pocztowy przy ul. Kolejowej został oddany do użytku 1 maja 1965 r. Wielokrotnie przywoływany był na fotografiach i rysunkach Henryka Wilka w "Gazecie Białostockiej" jako przykład nowoczesnej i nowatorskiej architektury. Zaprojektowany przez Leona Kulikowskiego, utrzymany w duchu późnego modernizmu, do dziś zwraca uwagę formą i rozwiązaniami konstrukcyjnymi. Oglądając budynek, warto zajrzeć na jego tyły, najlepiej od strony kładki nad torami, by z góry zobaczyć charakterystyczny, falujący dach, jedyny tego typu w Białymstoku. Właśnie z uwagi na ten element architektoniczny budynek jest uznawany za jedną z ciekawszych powojennych realizacji na terenie miasta.

Spodki, ul. Św. Rocha 14 Białostockie "spodki" wyrosły u stóp kościoła św. Rocha w rekordowym tempie czterech miesięcy i były jedną z licznych realizacji architektonicznych, które miały pokazać nowoczesne oblicze miasta podczas Centralnych Dożynek we wrześniu 1973 r. Kompleks czterech okrągłych pawilonów, szybko ochrzczonych przez białostoczan mianem "meksykańskich kapeluszy" lub "latających talerzy", mieścił m.in. bar-bistro i salon Biura Wystaw Artystycznych. Autorem projektu budowli był Henryk Toczydłowski. W mieście znajduje się jeszcze kilka innych obiektów zbudowanych w stylu "futuryzmu dożynkowego", m.in. kawiarnia przy al. Piłsudskiego i dwa pawilony przy ul. Akademickiej." 

Rafał Kosno

Stowarzyszenie Federacja Zielonych w Białymstoku

Stowarzyszenie Zielony Białystok 

Zobacz również