Jak pokazuje najnowsza inwentaryzacja stan żubrów przebywających w ośrodkach hodowli, ogrodach zoologicznych i innych zwierzyńcach wynosi 201 żubrów, w tym 77 samców i 124 samice. Za to na wolności żyje ich 2115 w sześciu dużych populacjach:
-Bieszczady (populacja nizinno - kaukaska): 707 żubrów
Żubry nizinne:
- Puszcza Augustowska - 17 żubrów
- Puszcza Białowieska - 715 żubrów
- Puszcza Borecka - 128 żubrów
- Puszcza Knyszyńska - 214 żubrów
- Stada w zachodniej Polsce - 334 żubry
Obecnie w Polsce zatem żyje w sumie 2316 żubrów, a to o blisko 50 osobników więcej niż w roku 2019. Z roku na rok przybywa żubrów żyjących na wolności, natomiast w hodowlach zamkniętych liczebność spada.
ODRODZONA POPULACJA
Sto lat temu ostatni wolno żyjący żubr w Puszczy Białowieskiej zginął z ręki kłusownika. W celu ratowania gatunku, kilka lat później, z inicjatywy prof. Jana Sztolcmana założono Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra. Był rok 1923. Pozostały na świecie tylko 54 żubry czystej krwi, zaś do odtworzenia gatunku przysłużyło się 12 z nich. Trud opłacił się i dwa pierwsze żubry pojawiły się jesienią 1929 roku w zbudowanych przez młode wówczas Lasy Państwowe zagrodach w Puszczy Białowieskiej. W roku 1939 w Puszczy było już 16 zwierząt, które szczęśliwie przetrwały II wojnę światową. Obecna liczba żubrów w Polsce napawa dumą i optymizmem, choć żubr wciąż nie jest całkiem bezpieczny.
Zdecydowany wzrost liczby stad i liczebności populacji świadczy o skuteczności prowadzonych działań i konieczności ich kontynuacji. Ze względu na fakt, iż w Polsce mamy największą populację żubra, czujemy się odpowiedzialni za losy gatunku. W związku z tym od wielu lat prowadzone są wspólne działania jednostek Lasów Państwowych, parków narodowych, instytucji naukowych i organizacji pozarządowych.
W 2019 r. podpisano umowę na projekt ?Kompleksowej ochrony żubra w Polsce", finansowany ze środków Unii Europejskiej, potrwa do 2023 roku. Beneficjentem jest Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, a partnerami Białowieski Park Narodowy oraz 25 jednostek Lasów Państwowych.
Projekt nakierowany jest na działania o charakterze dobrych praktyk, związane z kompleksową ochroną żubra Bison bonasus w Polsce. Ochroną zostaną objęte istniejące wolne populacje białowieska, knyszyńska, borecka, bieszczadzka, augustowska oraz żyjąca na poligonie drawskim. W projekcie zaplanowano także wypuszczenie nowych stad w Puszczy Rominckiej oraz w Nadleśnictwie Janów Lubelski. Przewidziano też prowadzenie działań ochronnych w odniesieniu do zwierząt żyjących w warunkach ex-situ - opiekę nad zagrodami istniejącymi: Białowieża (BPN), Kobiór, Niepołomice, Gołuchów, Muczne. Planowana jest kontynuacja prac nad utworzeniem zagrody w Nadleśnictwie Supraśl oraz utworzenie kolejnej w zupełnie nowym miejscu.
Projekt swoim zasięgiem obejmie 90 proc. krajowej wolnej populacji tego gatunku oraz pięciu kluczowych zagród hodowlanych. Dodatkowo dla stabilności gatunku planuje się zwiększenie areału występowania wolnych stad o kolejne dwa stanowiska (Puszcza Romincka, Lasy Janowskie) oraz zmniejszenie presji turystycznej na miejsca jego bytowania. Większość zaplanowanych do realizacji zadań dotyczy czynnej ochrony gatunku. Projekt realizowany będzie na terenie ośmiu województw, w tym woj. podlaskiego.
