Codziennie w Polsce z powodu czerniaka skóry umierają cztery osoby, dlatego tak ważne jest, by już teraz, gdy z każdym dniem towarzyszy nam coraz więcej słońca, uświadamiać społeczeństwo, jak ważna jest profilaktyka nowotworów skóry.
Ponad 700 osób skorzystało z porad edukacyjnych na temat profilaktyki nowotworów skóry, a ponad 90 z porady specjalistycznej u lekarza dermatologa i chirurga onkologa. To w ramach realizowanego od września 2019 roku przez Białostockie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Białymstoku projektu "Program profilaktyki nowotworów skóry w Polsce Wschodniej", który skierowany jest do osób aktywnych zawodowo w wieku 15-64 lata oraz starszych pod warunkiem, że nadal są aktywne zawodowo.
- Pacjenci w ramach tego programu mają dostęp do materiałów informacyjno-edukacyjnych oraz do badania dermatoskopowego skóry wykonanego przez lekarza specjalistę. Ten projekt ma na celu przede wszystkim edukację społeczeństwa w zakresie tematu nowotworów skóry, ich pierwszych objawów, profilaktyki oraz leczenia - mówi lek. med. Katarzyna Bielawska, chirurg onkolog, kierownik medyczny projektu.
Działania edukacyjne w projekcie są uzupełniane konsultacją lekarza POZ oraz, w przypadku wskazań lekarskich badaniem dermatoskopowym wraz z poradą lekarza specjalisty dermatologa lub chirurga onkologa. W czasie trwania projektu do realizacji działań zostanie włączonych łącznie 40 placówek, które świadczą usługi w zakresie Podstawowej Opieki Zdrowotnej, na dzień dzisiejszy chęć współpracy zadeklarowało 28 podmiotów.
- Raki skóry są najczęściej występującymi nowotworami złośliwymi u osób rasy białej. Ryzyko zachorowania na te nowotwory w ciągu życia przekracza nawet 20%. W Polsce w ciągu ostatnich trzydziestu lat liczba zachorowań na czerniaka wzrosła niemal trzykrotnie. Najczęściej na raki skóry chorują osoby starsze, na czerniaki osoby po 50.-60. roku życia, ale coraz częściej czerniaki obserwujemy o osób młodych, przed 30. rokiem życia - podkreśla dr Bielawska.
Wśród głównych czynników ryzyka zachorowania na nowotwory skóry wymienia przede wszystkim bardzo silną ekspozycję na promieniowanie ultrafioletowe, opalanie się w solariach, jasną karnację oraz oparzenia słoneczne skóry, do których dochodzi szczególnie w młodym wieku. Podkreśla, jak bardzo ważna jest profilaktyka nowotworów skóry, czyli unikanie opalania, stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym oraz kontrola dermatoskopowa wszystkich podejrzanych znamion skórnych u lekarza dermatologa lub chirurga onkologa.
Główną metodą leczenia nowotworów skóry jest przede wszystkim leczenie chirurgiczne, polegające na wycięciu zmiany skóry z odpowiednim marginesem zdrowych tkanek. Następnie wycięta zmiana trafia do Zakładu Patomorfologii BCO: - W momencie usunięcia każdej zmiany podejrzanej ze skóry zmiana powinna być koniecznie przebadana histopatologicznie. Preparaty mikroskopowe trafiają już do patomorfologa, który poddaje je ocenie mikroskopowej, czyli histopatologicznej. Ocena parametrów wpływa na dalsze postępowanie lekarzy, na dalsze postępowanie chirurgów, na postępowanie onkologów klinicznych. Do tych parametrów należy m.in. głębokość naciekania, obecność owrzodzenia, cechy regresji, obecność nacieków limfocytarnych, obecność guzków mikrosatelitarnych, ognisk satelitarnych - wymienia dr hab. n. med. Luiza Kańczuga-Koda, kierownik Zakładu Patomorfologii BCO i dodaje - Ponadto, oczywiście musimy ocenić marginesy mikroskopowo, czy zabieg był radyklany, jaka była odległość nacieku od linii cięcia. Ponadto, musimy ocenić też zaawansowanie zmiany, bo od zaawansowania zależą dalsze losy pacjenta.
Aby skorzystać z oferowanych w ramach projektu form wsparcia należy zgłosić się do placówek, które biorą udział w projekcie. Wykaz placówek pod linkiem: https://www.onkologia.bialystok.pl/projekty-unijne/projekty-profilaktyczne/profilaktyka-nowotworow-skory
