Kontrole zwolnień lekarskich i ponad milion złotych do zwrotu

Pięć i pół tysiąca kontroli i milion dwieście tysięcy złotych „zwróconych” do ZUS-u z powodu nieuzasadnionego korzystania z lekarskiego zwolnienia z pracy w województwie podlaskim. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podsumowuje wyniki kontroli zwolnień lekarskich w pierwszych trzech kwartałach 2021 r. W całym kraju kwota obniżonych i cofniętych świadczeń po kontroli zwolnień wyniosła ponad 148,8 mln zł.

– Pracownik, który w czasie trwania zwolnienia lekarskiego wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje to zwolnienie niezgodnie z jego celem, musi liczyć się z tym, że straci prawo do zasiłku chorobowego – mówi Katarzyna Krupicka, rzecznik regionalny ZUS województwa podlaskiego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek kontrolować zwolnienia lekarskie. Pracownicy ZUS sprawdzają, czy chorzy prawidłowo korzystają ze zwolnień, a lekarze orzecznicy ZUS czy ubezpieczony jest nadal chory, a wystawienie zwolnienia od pracy jest zasadne. Jak mówi Katarzyna Krupicka, w czasie pandemii większość kontroli odbywa się na podstawie dokumentacji oraz danych dostępnych w systemie informatycznym ZUS.

Od stycznia do września 2021 r. w województwie podlaskim ZUS skontrolował 5,5 tys. zwolnień lekarskich, a kwota obniżonych i cofniętych świadczeń po kontroli wyniosła prawie
1,2 mln zł. ZUS podaje, większość tej kwoty to „zmniejszenie świadczeń, gdy ustał tytuł ubezpieczenia. Wówczas podstawę ogranicza się do 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia” – wyjaśnia rzeczniczka.

W województwie podlaskim wśród osób, które musiały zwrócić zasiłek chorobowy, znalazł się ubezpieczony, który w trakcie niezdolności do pracy pracował jako kierowca. Inna ubezpieczona w czasie zwolnienia lekarskiego ze wskazaniem „chory powinien leżeć” udała się do miejsca pracy. Była też pracownica, który w trakcie sprawowanej opieki nad dzieckiem i pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego opracowywała broszury informacyjne.

W praktyce kontrole ZUS to nie tylko osobiste odwiedziny pracownika ZUS w domu chorego, lecz także analiza dokumentów oraz dostępnych informacji na temat sprawy.

Mogą to być powiadomienia np. o tym, że pracownik w mediach społecznościowych zamieścił zdjęcia, jak pokonuje szlaki górskie, a powinien według wskazania lekarza leżeć w domu lub gdy pracownik wykonuje inną pracę, np. obsługuje imprezę okolicznościowych lub remontuje dom. Jak mówi rzecznik ZUS, samo zdjęcie nie jest podstawą do odmowy prawa do zasiłku. – Pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych po otrzymaniu zgłoszenia o niewłaściwym wykorzystywaniu zwolnień lekarskich prowadzą postępowanie w sprawie zasadności przyznania prawa do świadczenia takiemu pracownikowi. Przed podjęciem decyzji o cofnięciu zasiłku, pracownik ma prawo wglądu w akta i wypowiedzenia się co do zebranego materiału dowodowego – dodaje Katarzyna Krupicka.