Dziś prawosławni i grekokatolicy zasiądą do wigilijnego stołu

Święta Bożego Narodzenia w Kościołach wschodnich obchodzone są według tzw. starego stylu, czyli kalendarza juliańskiego. Jednak tradycja wigilii u prawosławnych i grekokatolików w Polsce jest bardzo podobna do katolickiej. Na stole znajdzie się dwanaście potraw, a goście zamiast opłatkiem dzielą się prosforą czyli chlebem.

Wieczorem w cerkwiach odprawiane będzie nabożeństwo. W katedrze św. Mikołaja w Białymstoku przewodniczyć mu będzie arcybiskup białostocki i gdański Jakub.

Wieczorem w cerkwiach odprawiane będzie nabożeństwo. W katedrze św. Mikołaja w Białymstoku przewodniczyć mu będzie arcybiskup białostocki i gdański Jakub.

Boże Narodzenie prawosławnych poprzedza 40-dniowy post, czas duchowego przygotowania. Wielu wiernych rezygnuje w tym czasie z posiłków mięsnych, a nawet nabiału, utrzymując surowy post zwłaszcza w ostatnim przedświątecznym tygodniu.

Ścisły post obowiązuje w wigilię. W czasie postnej kolacji (w klasztorach nie podaje się nawet ryb), jedynego posiłku tego dnia, wierni dzielą się prosforą, czyli wypiekanym przaśnym chlebem - odpowiednikiem opłatka w Kościele katolickim.

W czasie świąt w centralnej części świątyni ustawiona jest ikona przedstawiająca scenę narodzenia Chrystusa i krzyż. 

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny kalendarza juliańskiego używa do ustalania dat większości świąt religijnych, w tym Bożego Narodzenia. Duchowni prawosławni zwracają uwagę, że kalendarz juliański jest o wiele starszy od gregoriańskiego, obecnie powszechnego, i był używany w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. 

Do roku 1582 termin świąt był wspólny dla wszystkich. Dopiero reforma papieża Grzegorza XIII, czyli zmiana stylu juliańskiego, którym posługuje się w liturgii Cerkiew, na styl gregoriański, wprowadziła różnicę.

W minionych latach utrudnieniem we właściwym obchodzeniu przez wiernych Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego był brak dni ustawowo wolnych od pracy i nauki. Od 2011 roku sytuacja jest łatwiejsza. Wigilia jest już bowiem na stałe ustawowo wolna, bo przypada w katolickie Święto Trzech Króli; w tym roku również pierwszy dzień świąt wypada w dzień wolny od pracy - w niedzielę.

Hierarchowie polskiej Cerkwi szacują, że wiernych jest w kraju ok. 450-500 tys. W ostatnim spisie powszechnym przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób; przez duchownych dane te są jednak uznawane za niemiarodajne.

Zobacz również