W Podlaskiem będzie nowy zabytek? Do rejestru ma szansę zostać wpisana aleja w Posejnelach

W Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Białymstoku prowadzone jest postępowanie administracyjne w sprawie wpisu do rejestru alei przydrożnej w Posejnelach (pow. sejneński).

Aleja Przydrożna w Posejnelach / fot. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku

Aleja Przydrożna w Posejnelach / fot. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku

Aleja rośnie wzdłuż drogi dojazdowej do posesji nr 24 w Posejnelach, której właścicielem był Piotr Szyryński. Mężczyzna zasłynął jako działacz stronnictwa Wincentego Witosa, członek Polskiej Organizacji Wojskowej oraz uczestnik powstania sejneńskiego. W 1917 roku założył Szkołę Polską, następnie w latach 30. XX w. pełnił funkcję Wójta Gminy Berżniki. Podczas okupacji założył komórkę Armii Krajowej, której był aktywnym działaczem. Zginął z rąk Gestapo 18.05.1944 r. w wyniku śmierci na szubienicy. 

Jak podaje WUOZ, aleja powstała w międzywojniu, ówczesnym właścicielem był Piotr Szyryński senior. Jej długość wynosi około 200 m. W skład wchodzą głównie lipy, ale także klony, dęby, kasztanowce. Wiek głównego szkieletu waha się w granicach od 70 do nieco ponad 100 lat. Początkowo jest to szpaler drzew po zachodniej stronie drogi, która przeobraża się w aleję. Dwa szpalery drzew liściastych tworzą wnętrze krajobrazowe, charakterystyczne dla poprzednich epok. Celem zasadzenia alei było podkreślenie osi kompozycyjnej i widokowej gospodarstwa. 

- Aleje stanowią ważny element krajobrazu kulturowego świadczy o tym „Dekret o alejach” wydany w 1841 r. w Prusach. Dokument zakazywał wycinki starych drzew alejowych. Inną postacią ochrony są pomniki przyrody lub wpisy do rejestru zabytków konkretnego województwa - informuje prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz.

Zdaniem konserwator zabytków, aleja w Posejnelach posiada wartości historyczne, jako element gospodarstwa państwa Szyryńskich oraz wartości artystyczne, jako forma kompozycji zieleni charakterystycznych dla układów dworsko-folwarcznych oraz zespołów dworsko-parkowych. 

- Zmierzamy ku wpisaniu Alei do rejestru zabytków. Postępowanie w tej sprawie zakończy się za kilka tygodni - dodaje Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Zobacz również