Wczoraj (6.01) wierni zasiedli do tradycyjnej Wigilii, nabożeństwa bożonarodzeniowe w cerkwiach rozpoczęły się o północy i trwały do godziny 2. Święta chrześcijan wschodnich poprzedzał 40-dniowy post, ściśle przestrzegany, zwłaszcza przez ostatnie dni przed świętami. W wigilię wierni powstrzymują się nawet od picia napojów, aż do spożycia uroczystej, postnej kolacji.
W Cerkwi prawosławnej pierwszego dnia świąt obchodzone jest narodzenie Jezusa w Betlejem - odprawiana jest liturgia św. Bazylego Wielkiego. Drugiego czci się Najświętszą Maryję Pannę. W trzecim dniu świąt - wspominają św. Stefana, pierwszego męczennika. Drugiego i trzeciego dnia świąt odprawiana jest liturgia św. Jana Złotoustego.
W orędziu, które odczytano w cerkwiach diecezji białostocko-gdańskiej, abp Jakub przyznaje, że tegoroczne Boże Narodzenie jest inne niż zazwyczaj. "W 2020 roku odczuliśmy mnóstwo zmian dotyczących sposobu naszego życia - zdalna praca i nauka, ograniczenia w zgromadzeniach i kontaktach międzyludzkich, a nade wszystko ograniczenia w uczestnictwie w nabożeństwach. (...) Wiele osób zrozumiało, jak kruche i marne jest nasze życie, i że wszystko, czego doświadczamy, zostało nam dane, by prowadzić do wewnętrznej przemiany - metanoi, przeredagowania sensu życia, jednocześnie ukierunkowując wszystkie nasze pragnienia na Boga" - napisał abp Jakub.
Cerkiew w swojej liturgii używa kalendarza juliańskiego. Prawosławni duchowni zwracają uwagę, że taki kalendarz był używany w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. W tym kalendarzu stałe święta (z wyjątkiem Wielkanocy) wypadają trzynaście dni po katolickich.
Cerkiew szacuje, że ponad 90 proc. prawosławnych parafii w kraju stosuje w życiu religijnym właśnie kalendarz juliański. Stałe święta (z wyjątkiem Wielkanocy, której data wyliczana jest w obu obrządkach w nieco inny sposób) wypadają wtedy trzynaście dni po katolickich. Boże Narodzenie według tego kalendarza przypada 7 stycznia w kalendarzu gregoriańskim.
Sama Cerkiew szacuje, że w Polsce żyje ok. 550-600 tys. prawosławnych. W ostatnim spisie powszechnym wyznanie prawosławne zadeklarowało 156 tys. osób. Największe ich skupiska są w regionie północno-wschodnim, na terenie prawosławnych diecezji: białostocko-gdańskiej oraz warszawsko-bielskiej.
Według kalendarza juliańskiego świętują Boże Narodzenie także staroobrzędowcy. To jedna z najmniejszych w kraju grup religijnych. Jest ich 1-2 tys., większość mieszka na Suwalszczyźnie.
Boże Narodzenie według tzw. starego stylu rozpoczynają też grekokatolicy. Największe ich skupiska są na Podkarpaciu. Według danych GUS, grekokatolików jest w Polsce ok. 33 tys. W latach 40. ubiegłego wieku Kościół greckokatolicki został zdelegalizowany przez władze komunistyczne; reaktywowano go na początku lat 90.
