Karo w Gródku. Wystawa utkana ze wspomnień

Zakładu Przemysłu Dziewiarskiego „Karo” to była największa fabryka w pobliskiej gminie Gródek, działająca w latach 1959-1995. Gminne Centrum Kultury w Gródku chce przypomnieć o wcale nie tak odległej historii. Wciąż zbiera pamiątki i zachęca do dzielenia się wspomnieniami. I zaprasza w w najbliższą sobotę (22.20) na otwarcie wystawy utkanej ze wspomnień.

Karo w Gródku [fot. Sylwester Jarocki / GCK w Gródku]

Karo w Gródku [fot. Sylwester Jarocki / GCK w Gródku]

- Udało się nam zebrać wiele pamiątek, dokumentów ubrań, fotografii… a nawet maszynę do szycia, która znajdowała się w hali zakładu - mówi Magdalena Łotysz, dyrektor GCK w Gródku i inicjatorka powstania wystawy. - W tym roku mija 27 lat od zamknięcia bardzo ważnej dla społeczności Gródka i okolic fabryki.

Wernisaż wystawy odbędzie się 22 października (sobota) w holu Gminnego Centrum Kultury w Gródku o godz. 17.00. Wystawę będzie można oglądać do 22 listopada. Oprócz tradycyjnej wystawy powstaje film "Ostatni wychodziłem z zakładu...", w którym biorą udział byli pracownicy zakładu. Ich indywidualne historie, opowieści o czasach pracy w fabryce będą przeplatane ujęciami ukazującymi obecny stan budynków zakładu, a także zdjęciami z czasów świetności fabryki.

Krótka historia Karo

Zakład Przemysłu Dziewiarskiego rozpoczął działalność w Gródku w czerwcu 1959 r., kontynuując ponad stuletnią tradycję przemysłu włókienniczego w tej miejscowości. Istniejącą bazę lokalową przejęły Bartoszyckie Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego w Bartoszycach. Zatrudnienie znalazło tu 46 pracowników stałych i 30 chałupników. Kadra kierownicza i fachowcy przyjeżdżali z Bartoszyc. Nad stróżówką dobudowano nadbudówkę i zlokalizowano tam pokoje gościnne. Biuro fabryczne mieściło się na miejscu obecnego budynku biurowego KZB. Zakład dziewiarski mieścił się w wyremontowanych ruinach fabryki pożydowskiej.

W przededniu Nowego 1964 Roku Bartoszyckie Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego w Bartoszycach przekazały zakład w Gródku k/Białegostoku pod nadzór Zakładom Przemysłu Dziewiarskiego „Karo” w Siedlcach. Pierwszy blok zakładowy został oddany do użytku w 1961 roku, potem powstały następne. Na początku lat 70. wybudowano przyzakładową stołówkę. Nad portiernią utworzono pokój lekarski, w 1974 roku dobudowano budynek przyzakładowego ambulatorium. 1 września 1977 roku przekazano do użytkowania żłobek na 80 miejsc i przedszkole na 120 miejsc.

W latach 1972-1973 oddano do użytku nowoczesną halę produkcyjną o powierzchni 5800 m². W opróżnionym budynku „starej szwalni” utworzono magazyn techniczny i magazyn wyrobów gotowych. Zakład liczył wtedy 414 osób, w tym 88% stanowiły kobiety. Na początku lat 80. w zakładzie w Gródku pracowało już prawie 720 osób. Po trzech - czterech latach zatrudnienie zaczęło spadać. W Zakładzie Produkcyjnym w Gródku istniały trzy zasadnicze działy produkcyjne: krajalnia, szwalnia i pakownia.

W końcu lat 70. produkowano najczęściej bieliznę bawełnianą damską i męską, wysyłaną do 190 odbiorców w kraju. Potem była produkcja spódniczek z atrakcyjnej dzianiny bistorowej. Realizowano też zamówienia rządowe w zakresie produkcji bielizny dla wojska. Produkowano również bieliznę na eksport do: Norwegii, Anglii, Finlandii, Stanów Zjednoczonych, Libii, ZSRR.

Funkcję kierownika zakładu w Gródku od początku jego istnienia do 1986 roku (przejście na emeryturę) sprawował Anatol Kondrusik. Potem zastąpił go Mikołaj Grycuk.

1 maja 1995 roku zarządca siedleckiego „Karo” zarządził likwidację zakładu w Gródku. Pracę straciło 240 osób. Zarządca przeprowadził proces likwidacji zakładu. W 1997 roku przekazał gminie budynki mieszkalne (bez bloku przy ul. Fabrycznej), oczyszczalnię ścieków i kotłownię. Żłobek, przedszkole i przychodnia przyzakładowa wcześniej przeszły we władanie gminy. Do sprzedaży zostały przeznaczone świetlica, stołówka oraz nieruchomość z halą produkcyjną z maszynami i urządzeniami. Z czasem hala fabryczna, magazyny i plac pod nimi stały się prywatną własnością.

(na podstawie tekstu Wiery Tarasewicz w ramach cyklu „Okruchy Ziemi Gródeckiej” – „HISTORIA ZPDZ „KARO” ZAKŁAD W GRÓDKU (W SKRÓCIE)” opublikowanego w WG-HN 12/1 2017/2018)

oprac. na podstawie inf. prasowej GCK w Gródku

Galeria

Zobacz również