Bocian czarny jest bliskim krewnym bociana białego, ale jest od niego nieznacznie mniejszy. Osiąga maksymalnie 100 cm długości ciała oraz 190 cm rozpiętości skrzydeł. Jego ubarwienie wydaje się być negatywem bociana białego, choć w słońcu czarne pióra pokrywające mu szyję, pierś, grzbiet i skrzydła, mienią się metalicznie na zielono, fioletowo i purpurowo.
Można powiedzieć, że bocian czarny to ptak leśny - mówi Jarosław Krawczyk, rzecznik prasowy
Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku.
Źródło: Nadleśnictwo Bielsk (fot. Michał Andrzejuk)
Gniazda zakłada w głębi lasu. Każda para bocianów czarnych buduje zwykle więcej niż jedno gniazdo. Mogą być one oddalone od siebie nawet o kilka kilometrów. Na nizinach typowym dla niego środowiskiem są rozległe, wilgotne lasy w pobliżu bagien lub zbiorników wodnych. Najchętniej jednak wybiera podmokłe lasy olszowe. W przypadku braku optymalnych środowisk gnieździ się w innych lasach liściastych, a nawet w borach.
Jak opowiada Jarosław Krawczyk, bocian czarny żywi się głównie płazami i drobnymi rybami. Uzupełnieniem diety są owady, drobne ssaki oraz pisklęta innych ptaków. Poluje, brodząc w niezbyt głębokich wodach rzek i strumieni. Ciekawostką jest, że jeśli słońce zbyt mocno oświetla wodę i utrudnia wypatrzenie ofiary, wtedy bociany czarne polują z rozpostartymi skrzydłami, które zapewniają im cień i lepszą widoczność płazów, czy rybek w wodzie.
W odróżnieniu od bociana białego, bocian czarny jest płochliwy i unika obecności człowieka. Nie jest też ptakiem towarzyskim, nie skupia się w duże stada jak bocian biały. Najłatwiej dostrzec go gdy szybuje wysoko, czasem w niewielkiej grupie albo wspólnie z bocianami białymi. Głos bociana czarnego, ze względu na dyskretne zwyczaje lęgowe i skryte zachowanie, słyszy się rzadko. W razie niebezpieczeństwa małe bociany czarne wykazują dużą aktywność: syczą, kłapią dziobem oraz wydają z siebie charakterystyczne niskie dźwięki. Największym zagrożeniem dla lęgu są niekorzystne warunki pogodowe, jak susza i wichury, a także drapieżniki. Kuny, jastrzębie i kruki zjadają jaja i atakują młode bociany.
Bocian czarny jest ptakiem wędrownym, spędzającym okres zimy w Afryce (m.in. Libanie, Sudanie i Etiopii). Odlatuje pod koniec sierpnia i we wrześniu, natomiast z zimowisk powraca w marcu i kwietniu.
- Mimo że zasięg geograficzny bociana czarnego jest znacznie większy niż bociana białego, to jego liczebność jest kilkadziesiąt razy mniejsza. Tym bardziej cenne jest kolejne gniazdo bociana czarnego w Nadleśnictwie Bielsk i utworzona wokół niego z strefa ochronna - dodaje rzecznik leśników.
